RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH
CZYNNIKÓW RYZYKA I CHRONIĄCYCH
WŚRÓD RODZICÓW I UCZNIÓW
(W TYM TAKŻE Z UKRAINY).

W Szkole Podstawowej w Dąbroszynie
 

Rok szkolny 2022/2023

We wrześniu 2022 r. przeprowadzono badania dotyczące czynników ryzyka i chroniących. Narzędziem badawczym były ankiety przeprowadzone wśród uczniów klas IV-VIII oraz rodziców. W ankietach wzięło udział 44 rodziców  i  33 uczniów. Ankiety przeprowadzono w wersji on-line.

Przez czynniki chroniące należy rozumieć indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, których występowanie wzmacnia ogólny potencjał zdrowotny ucznia i zwiększa jego odporność na działanie czynników ryzyka. 

Wskazywane przez ankietowanych czynniki chroniące: 

•  przyjazna atmosfera panująca w szkole; 
•  poczucie szanowania praw dziecka;
• dobre relacje na linii nauczyciel-uczeń;
• znajomość zasad panujących w szkole;
• współpraca rodziców, uczniów i nauczycieli przy realizacji programu profilaktyczno-wychowawczego;
• współdziałanie w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych; 
• współdecydowanie o podjęciu właściwych działań wychowawczych;
• poszanowanie norm, wartości, autorytetów, tradycji; 
• spędzanie czasu z rodziną, na dworze, na uprawianiu hobby;
• dobre relacje między członkami rodziny;
•  brak uzależnień od alkoholu, narkotyków, dopalaczy 
• znajomość rodzajów uzależnień; 
• świadomość skutków nadużywania alkoholu i narkotyków.

Przez czynniki ryzyka należy rozumieć indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, które wiążą się z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia zachowań ryzykownych stanowiących zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, zdrowia, bezpieczeństwa lub funkcjonowania społecznego.

Wskazywane czynniki ryzyka: 

• dość częste przejawy aktów agresji; 
• pojawiające się wśród uczniów przypadki spożywania alkoholu i zażywania narkotyków;
• otaczanie się poza szkołą kolegami spożywającymi alkohol;
• przekonanie, że jest to decyzja i wybór jedynie osób spożywających alkohol;
• pojedyncze przypadki poczucia zagrożenia płynącego z domu rodzinnego, niemożność zwrócenia się do bliskich z problemem, brak poczucia wsparcia;
• uzależnienie od gier komputerowych itp.; 
• duża ilość czasu spędzana przed komputerem lub z telefonem;
• niechęć do szkoły;
• odczuwanie zwiększonego poziomu stresu.

Dodatkowo zdiagnozowano potrzeby uczniów i rodziców przybyłych do naszej szkoły z Ukrainy. Do największych problemów z jakimi borykają się dzieci zaliczono: 

• tęsknotę za krajem i rodziną;
• problemy edukacyjne i integracyjne wynikające z bariery językowej;
• trudny do opanowania język polski;
• dużą ilość lekcji; 

Zarówno uczniowie jak i rodzice z Ukrainy bardzo wysoko ocenili pracę szkoły i starania nauczycieli i wychowawców o integrację i odnoszenie sukcesów edukacyjnych dzieci.

Wnioski wypływające z diagnozy i rekomendacje: 

•  €Niwelować postawy agresywne w interakcjach dzieci i młodzieży:
  - dostarczenie wiedzy na temat pokojowego sposobu rozwiązywania konfliktów;
  - rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, lękiem i niepokojem;
  - przekazywanie informacji dotyczących możliwości uzyskania pomocy w przypadku zetknięcia się z przemocą fizyczną i psychiczną.
  Realizacja działań poprzez organizowanie pogadanek na lekcjach wychowawczych organizowanie spotkań z pracownikami poradni psychologiczno - pedagogicznych, policją. Wskazywanie skutków i konsekwencji agresywnych zachowań. Uczenie odpowiedzialności za swoje czyny. Tworzenie kontraktów klasowych. 
•  €Zapobiegać używaniu wulgaryzmów przez uczniów naszej szkoły:
  - poszerzanie znajomości obowiązujących zwyczajów, form towarzyskich i reguł grzecznościowych -kształtowanie codziennych postaw i zachowań
  -przeciwdziałanie przyczynom agresji werbalnej
  Realizacja poprzez organizację zajęć z zasad savoir vivre, tworzenie kontraktów klasowych, pedagogizacja rodziców. 
• €Propagować zdrowy i wolny od nałogów styl życia:
  - dostarczanie uczniom wiadomości na temat szkodliwości działania papierosów, alkoholu, narkotyków, „dopalaczy” i innych substancji psychoaktywnych;
  - uświadomienie uczniom zagrożeń związanych z uzależnieniami;
  - organizowanie przez cały rok szkolny wewnątrzszkolnych konkursów z poszczególnych dyscyplin sportowych;
  - prowadzenie zajęć rekreacyjno – sportowych;
  - uświadamianie roli rodziny i jej funkcji w życiu dziecka.
  - upowszechnianie informacji o możliwościach uzyskania pomocy i wsparcia dla siebie i członków rodziny.
  Realizacja poprzez organizowanie na terenie szkoły zajęć dodatkowych, prowadzenie pogadanek, prelekcji, filmów i prezentacji na lekcjach wychowawczych dot. szkodliwości używania środków odurzających. Organizowanie spotkań w przedstawicielami instytucji wspierających. Udział w akcjach i programach profilaktycznych. Pedagogizacja rodziców.
• Wzmacniać więzi rodziców ze szkołą:
  - angażowanie w życie klasy i szkoły, współpracowanie w procesie edukacji i wychowania, dbanie o pozytywne relacje na linii nauczyciel-rodzic,
  Realizacja poprzez współorganizowanie uroczystości i imprez klasowych i szkolnych, wyjść, wycieczek. 
• Zapobiegać cyberprzemocy i uzależnieniom od komunikatorów poprzez:
  - informowanie o zagrożeniach płynących z niewłaściwego i lekkomyślnego korzystania z sieci;
  - kształtowanie postawy dystansu, rozwagi i ostrożności w kontaktach w cyberprzestrzeni.
  Realizacja poprzez uczestnictwo w Dniu Bezpiecznego Internetu, projekcja prezentacji multimedialnej podczas lekcji informatyki, godzin wychowawczych. Pogadanki i dyskusje. Przygotowanie gazetki ściennej dotyczącej zasad bezpiecznego Internetu.